FD
Reis naar het paradijs
Door Hilda Bouma
Scarlett Hooft Graafland situeert haar foto’s altijd in verre landen. In een serie, nu voor het eerst te zien in Huis Marseille, reist ze kapitein Cook achterna.
Regel een, wie op zoek is naar het paradijs op aarde, moet nooit afgaan op anderen. Immers, zodra iemand het paradijs heeft gelokaliseerd, bijvoorbeeld op een eiland in de Stille Oceaan, wil iedereen het bekijken en houdt het op een paradijs te zijn.
Deze les heeft de Nederlandse kunstenaar Scarlett Hooft Graafland ook geleerd. Haar humoristische en vervreemdende foto’s maakt ze altijd in verre oorden; samenwerken met lokale kunstenaars en bewoners is deel van haar werk. In 2014 vatte ze het plan op naar Île des Pins te gaan, een eilandje ten oosten van Australië, deel van Frans-Caledonië. Ze wilde kapitein James Cook achterna, die in 1774 bijna schipbreuk leed op het koraal omdat hij de bijzondere bomen op het eiland beter wilde bekijken. Deze hoge pijnbomen (araucaria columnaris) groeiden toen uitsluitend hier, op dit eilandje. Ze worden ook wel ‘Cook Pines’ genoemd.
Met een model onder haar arm van Cooks schip, de driemaster Resolution, nam Hooft Graafland het vliegtuig naar deze uithoek. Maar wist zij veel dat de Japanse Katsura Morimura er in de jaren zestig een roman over had geschreven: Het eiland dat het dichtst bij het paradijs is. Île des Pins was gevuld met vliegtuigladingen Japanse jonggehuwden.
Dus trok Hooft Graafland verder, naar Vanuatu, een eilandstaat ten noorden van Nieuw-Caledonië. En toen bleek het paradijs zich daar schuil te houden, op Maskelyne-eiland: hutjes staan tussen bomen vol fruit en geurende, gele frangipanibloemen aan een turquoise zee, waarop de bewoners vredig heen en weer peddelen in hun kano’s. Gelukkig is dit paradijs vooralsnog alleen bereikbaar via een dodenrit van acht uur over een kuilenweg in de jungle en een boottocht over een ruwe zee.
Tot haar verrassing bleek stamhoofd Jimmy op Maskelyne een directe nazaat van het stamhoofd dat James Cook nog had verwelkomd. Hij wist zelfs precies waar Cooks schip Resolution had aangelegd. De ontmoeting leidde tot de foto’s waarop Jimmy’s elfjarige zoon, Hotel geheten, het model van het schip omhoog houdt boven een spiegelgladde zee.
Toen ze weer thuis was in Amsterdam, kreeg Hooft Graafland bericht van een oude klasgenoot die van haar avontuur op Vanuatu hoorde. Wist ze dat zijn elfjarige zoon in de klas zat met een nakomeling van kapitein James Cook zelf? De zes kinderen die de Britse avonturier kreeg met zijn vrouw Elisabeth Batts, overleden allen voor ze zelf kinderen kregen. Maar Cook zou ergens in Zuid-Engeland een bastaarddochter verwekt hebben en die heeft een achter-, achter-, achterklein- kind. Hij heet Liam en woont in Lima, Peru.
Dit resulteerde in een foto met het model van de Resolution aan de kust van een veel ruwere, grauwere oceaan. Liam kon zich met moeite staande houden in het kolkende water. Het model van het schip had veel geleden door al het gereis, maar hij houdt de resten stevig vast. De drie foto’s en hun beeldrijm van blauw en geel, wolken en water, zijn typerend voor het werk van Scarlett Hooft Graafland. Haar foto’s zijn altijd geënsceneerd. Ze plaatst bizarre objecten – blauwe koeien, mannen in roze boerka’s, een oranje iglo van limonade – in spectaculaire landschappen.
Wat wel nieuw is aan deze serie is dat de foto’s verwijzen naar iets uit de werkelijkheid, namelijk de reis van Cook, en dat ze een afgerond verhaal vertellen. Andere series van Hooft Graafland worden steeds aangevuld met nieuwe versies. Dat kan bij deze niet. Het knalgele model van de Resolution is in Lima gestrand. ❑
Door Hilda Bouma
Scarlett Hooft Graafland situeert haar foto’s altijd in verre landen. In een serie, nu voor het eerst te zien in Huis Marseille, reist ze kapitein Cook achterna.
Regel een, wie op zoek is naar het paradijs op aarde, moet nooit afgaan op anderen. Immers, zodra iemand het paradijs heeft gelokaliseerd, bijvoorbeeld op een eiland in de Stille Oceaan, wil iedereen het bekijken en houdt het op een paradijs te zijn.
Deze les heeft de Nederlandse kunstenaar Scarlett Hooft Graafland ook geleerd. Haar humoristische en vervreemdende foto’s maakt ze altijd in verre oorden; samenwerken met lokale kunstenaars en bewoners is deel van haar werk. In 2014 vatte ze het plan op naar Île des Pins te gaan, een eilandje ten oosten van Australië, deel van Frans-Caledonië. Ze wilde kapitein James Cook achterna, die in 1774 bijna schipbreuk leed op het koraal omdat hij de bijzondere bomen op het eiland beter wilde bekijken. Deze hoge pijnbomen (araucaria columnaris) groeiden toen uitsluitend hier, op dit eilandje. Ze worden ook wel ‘Cook Pines’ genoemd.
Met een model onder haar arm van Cooks schip, de driemaster Resolution, nam Hooft Graafland het vliegtuig naar deze uithoek. Maar wist zij veel dat de Japanse Katsura Morimura er in de jaren zestig een roman over had geschreven: Het eiland dat het dichtst bij het paradijs is. Île des Pins was gevuld met vliegtuigladingen Japanse jonggehuwden.
Dus trok Hooft Graafland verder, naar Vanuatu, een eilandstaat ten noorden van Nieuw-Caledonië. En toen bleek het paradijs zich daar schuil te houden, op Maskelyne-eiland: hutjes staan tussen bomen vol fruit en geurende, gele frangipanibloemen aan een turquoise zee, waarop de bewoners vredig heen en weer peddelen in hun kano’s. Gelukkig is dit paradijs vooralsnog alleen bereikbaar via een dodenrit van acht uur over een kuilenweg in de jungle en een boottocht over een ruwe zee.
Tot haar verrassing bleek stamhoofd Jimmy op Maskelyne een directe nazaat van het stamhoofd dat James Cook nog had verwelkomd. Hij wist zelfs precies waar Cooks schip Resolution had aangelegd. De ontmoeting leidde tot de foto’s waarop Jimmy’s elfjarige zoon, Hotel geheten, het model van het schip omhoog houdt boven een spiegelgladde zee.
Toen ze weer thuis was in Amsterdam, kreeg Hooft Graafland bericht van een oude klasgenoot die van haar avontuur op Vanuatu hoorde. Wist ze dat zijn elfjarige zoon in de klas zat met een nakomeling van kapitein James Cook zelf? De zes kinderen die de Britse avonturier kreeg met zijn vrouw Elisabeth Batts, overleden allen voor ze zelf kinderen kregen. Maar Cook zou ergens in Zuid-Engeland een bastaarddochter verwekt hebben en die heeft een achter-, achter-, achterklein- kind. Hij heet Liam en woont in Lima, Peru.
Dit resulteerde in een foto met het model van de Resolution aan de kust van een veel ruwere, grauwere oceaan. Liam kon zich met moeite staande houden in het kolkende water. Het model van het schip had veel geleden door al het gereis, maar hij houdt de resten stevig vast. De drie foto’s en hun beeldrijm van blauw en geel, wolken en water, zijn typerend voor het werk van Scarlett Hooft Graafland. Haar foto’s zijn altijd geënsceneerd. Ze plaatst bizarre objecten – blauwe koeien, mannen in roze boerka’s, een oranje iglo van limonade – in spectaculaire landschappen.
Wat wel nieuw is aan deze serie is dat de foto’s verwijzen naar iets uit de werkelijkheid, namelijk de reis van Cook, en dat ze een afgerond verhaal vertellen. Andere series van Hooft Graafland worden steeds aangevuld met nieuwe versies. Dat kan bij deze niet. Het knalgele model van de Resolution is in Lima gestrand. ❑